Schijnbaar vermogen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het schijnbare vermogen (S) is het totale vermogen in een elektrisch wisselstroomcircuit, uitgedrukt in voltampère (VA).
Omschrijving
Schijnbaar vermogen is het product van de effectieve waarde van de spanning en de stroom in een wisselstroomcircuit. Het omvat zowel het werkelijke vermogen (P), dat nuttig werk verricht en wordt gemeten in watt (W), als het reactieve vermogen (Q), dat nodig is voor het opbouwen en afbreken van magnetische en elektrische velden en wordt gemeten in voltampère reactief (VAR). Het schijnbare vermogen is de geometrische of vectoriële som van het werkelijke en het reactieve vermogen en kan worden weergegeven in een vermogensdriehoek, waarbij S² = P² + Q². In tegenstelling tot bij gelijkstroom, waar schijnbaar vermogen gelijk is aan werkelijk vermogen, loopt bij wisselstroom de stroom vaak niet perfect gelijk met de spanning, waardoor het werkelijke vermogen lager is dan het schijnbare vermogen. Het schijnbare vermogen is een cruciale parameter bij het ontwerpen en dimensioneren van elektrische installaties en componenten zoals transformatoren, generatoren, schakelborden, zekeringen en voedingskabels, om ervoor te zorgen dat deze de totale benodigde capaciteit kunnen verwerken.
Werkelijk vermogen en Reactief vermogen
Het werkelijke vermogen (ook wel actief vermogen genoemd) is het deel van het schijnbare vermogen dat daadwerkelijk wordt omgezet in nuttige energie, zoals warmte, licht of mechanische arbeid. Dit is het vermogen waarvoor energieleveranciers meestal kosten in rekening brengen. Reactief vermogen, gemeten in VAR, verricht geen nuttig werk, maar is noodzakelijk voor het functioneren van inductieve en capacitieve componenten in een circuit, zoals motoren, transformatoren en condensatoren. Het 'slingert' als het ware heen en weer tussen de generator en de verbruiker.
Belang voor installaties
Alle componenten in een elektrische installatie, zoals transformatoren en kabels, moeten worden gedimensioneerd op basis van het schijnbare vermogen dat ze moeten kunnen verwerken. Een te lage dimensionering kan leiden tot overbelasting, warmteverliezen en een kortere levensduur van de apparatuur. De verhouding tussen werkelijk vermogen en schijnbaar vermogen wordt uitgedrukt door de arbeidsfactor (cos φ). Een arbeidsfactor dicht bij 1 geeft aan dat het schijnbare vermogen efficiënt wordt omgezet in werkelijk vermogen.
Vergelijkbare termen
Actief vermogen
Gebruikte bronnen: